Sau nhiều năm căng thẳng với các đòn thuế trả đũa qua lại, Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí cắt giảm phần lớn thuế quan đang áp dụng trong vòng 90 ngày tới. Đây được xem là một bước ngoặt tích cực giúp cải thiện quan hệ song phương và tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán sâu rộng hơn trong thời gian tới.
Theo thỏa thuận mới, mức thuế "đối ứng" giữa hai nước sẽ giảm mạnh từ 125% xuống chỉ còn 10%. Mặc dù vậy, Mỹ vẫn giữ nguyên mức thuế 20% với các mặt hàng liên quan đến fentanyl từ Trung Quốc – loại chất đang gây ra khủng hoảng opioid tại Mỹ. Do đó, tổng mức thuế mà Trung Quốc phải chịu vẫn ở mức 30%.
Thỏa thuận tạm thời này là kết quả từ vòng đàm phán cấp cao tại Thụy Sĩ vào cuối tuần qua. Cả hai bên đều mô tả cuộc gặp là "hiệu quả" và "đầy tính xây dựng", phản ánh nỗ lực giảm đối đầu và tăng hợp tác.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent (trái) và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer phát biểu với giới truyền thông sau cuộc hội đàm giữa các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ và Trung Quốc về thuế quan tại Geneva vào ngày 11 tháng 5 năm 2025.
Mỹ và Trung Quốc đã đạt được gì trong đàm phán tại Thụy Sĩ?
Cuộc gặp giữa các đại diện thương mại hai nước diễn ra tại hồ Geneva – một địa điểm được cả hai phía đánh giá là "giúp tạo bầu không khí ôn hòa" cho quá trình thương lượng.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tuyên bố: “Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận mang tính xây dựng và rất hiệu quả.” Ông cho biết hai bên đã thống nhất về việc "tạm dừng leo thang thuế quan trong 90 ngày" và cùng lúc giảm mức thuế áp dụng cho hàng hóa của nhau xuống khoảng 10%.
Đặc biệt, cả Washington và Bắc Kinh đều xác nhận sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán nhằm giải quyết các bất đồng trong chính sách kinh tế và thương mại.
Dù chưa có thông tin cụ thể về những lĩnh vực tiếp theo sẽ được bàn đến, nhưng việc hai bên cùng tuyên bố thiện chí hợp tác cho thấy triển vọng tích cực trong thời gian tới.
Giảm thuế có ý nghĩa gì với nền kinh tế toàn cầu?
Việc Mỹ và Trung Quốc giảm thuế trong ngắn hạn sẽ góp phần giảm bớt áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu – vốn đã bị gián đoạn nghiêm trọng bởi các đòn thuế và căng thẳng địa chính trị trong những năm qua.
Các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, sản xuất và nông nghiệp, sẽ được hưởng lợi từ chi phí nhập khẩu thấp hơn và sự ổn định thị trường. Tâm lý nhà đầu tư cũng được cải thiện rõ rệt sau thông tin tích cực này.
Hơn nữa, động thái giảm thuế còn mang tính biểu tượng – cho thấy hai siêu cường có thể tìm được điểm chung trong hợp tác kinh tế, thay vì chỉ đối đầu. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức về tăng trưởng và lạm phát.
Dù phần lớn thuế quan được giảm, Mỹ vẫn giữ nguyên mức thuế 20% đối với các mặt hàng Trung Quốc liên quan đến fentanyl – loại ma túy tổng hợp gây chết người đang lan rộng tại Mỹ.
Washington cho rằng Trung Quốc chưa kiểm soát hiệu quả việc sản xuất và xuất khẩu các hợp chất hóa học tiền chất fentanyl, góp phần làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng opioid. Do đó, Mỹ sử dụng thuế quan như một công cụ gây áp lực để Bắc Kinh hành động mạnh tay hơn trong vấn đề này.
Việc giữ lại một phần thuế cũng thể hiện lập trường cứng rắn của chính quyền Mỹ với những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh và sức khỏe cộng đồng trong nước.
Điều gì sẽ diễn ra sau 90 ngày?
Trong thời gian 90 ngày tạm dừng áp thuế cao, Mỹ và Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục đàm phán để tiến tới một thỏa thuận lâu dài hơn, có thể bao gồm cả những vấn đề nhạy cảm như quyền sở hữu trí tuệ, trợ cấp công nghiệp và kiểm soát công nghệ.
Cả hai bên đều nhận thức rõ rằng nếu không đạt được tiến triển thực chất trong giai đoạn này, thuế quan có thể được khôi phục hoặc thậm chí tăng trở lại. Vì vậy, 90 ngày tới sẽ là khoảng thời gian then chốt để xác định tương lai của mối quan hệ thương mại Mỹ - Trung.
Các nhà quan sát quốc tế sẽ theo dõi sát sao tiến độ đàm phán cũng như các dấu hiệu về sự bền vững của cam kết mới này.