Cảng Los Angeles đang nói lên điều gì về nền kinh tế Mỹ?
Cảng Los Angeles – một trong những cửa ngõ nhập khẩu hàng hóa chính từ Trung Quốc – ghi nhận dự kiến lượng hàng cập cảng trong tuần kết thúc ngày 10/5 sẽ giảm tới 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức giảm mạnh chưa từng thấy, được coi là dấu hiệu đầu tiên cho thấy thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang bị thu hẹp rõ rệt.
Nguyên nhân chính được cho là do mức thuế 145% mà chính quyền Tổng thống Trump áp lên hàng hóa nhập từ Trung Quốc, khiến doanh nghiệp Mỹ gặp khó trong việc duy trì nguồn cung. Điều này cũng làm dấy lên lo ngại rằng đà tăng trưởng kinh tế Mỹ có thể sớm chững lại.
Các nhà kinh tế cho rằng nếu xu hướng này tiếp tục, đây có thể là dấu hiệu sớm báo trước một thời kỳ giảm tốc kinh tế. Khi hàng hóa không còn được nhập về với tốc độ như trước, nền kinh tế có nguy cơ đối mặt với tình trạng thiếu hàng, giá cả tăng và sức mua giảm.
Theo chuyên gia kinh tế Aditya Bhave từ Bank of America, việc lượng hàng cập cảng sụt giảm mạnh cho thấy giai đoạn doanh nghiệp “gom hàng trước khi thuế tăng” (front-loading) đã kết thúc. Thay vào đó là sự rút lui toàn diện khỏi các đơn hàng từ Trung Quốc, điều vốn gây ảnh hưởng dây chuyền đến chuỗi cung ứng.
Joe Brusuelas – chuyên gia kinh tế trưởng của RSM – cho biết ông đã theo sát tình hình tại cảng Los Angeles và nhận thấy đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy nền kinh tế Mỹ sắp hạ nhiệt. Việc hàng hóa ít đi sẽ kéo theo hệ quả là thiếu hàng hóa trên kệ, đẩy giá lên cao và khiến người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu.
Trong bối cảnh lạm phát vẫn là mối lo thường trực, sự suy giảm nhập khẩu này có thể khiến chi phí sinh hoạt tại Mỹ tăng vọt, dẫn đến cầu tiêu dùng yếu hơn và làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế.'
Mức thuế 145% mà chính quyền Tổng thống Trump áp lên hàng hóa nhập từ Trung Quốc khiến doanh nghiệp Mỹ gặp khó
Nền kinh tế Mỹ sẽ đi về đâu trong phần còn lại của năm?
Hiện tại, các chỉ số như đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần vẫn chưa tăng, nghĩa là thị trường lao động vẫn chưa bị ảnh hưởng rõ rệt. Tuy nhiên, các chuyên gia đang cảnh báo rằng những dữ liệu “mềm” từ khảo sát doanh nghiệp và người tiêu dùng đã bắt đầu xấu đi.
Gregory Daco – chuyên gia kinh tế trưởng tại EY – cho biết ông đã quan sát thấy tình trạng hủy đơn hàng ở nhiều tuyến vận tải biển, đặc biệt từ giữa tháng 4. Việc đơn hàng giảm sút thường sẽ thể hiện rõ trong các báo cáo tăng trưởng kinh tế chỉ sau vài tháng.
Điều đáng lo ngại là tâm lý bi quan của người tiêu dùng và doanh nghiệp đang dần chuyển hóa thành những con số thật sự trong thống kê – dấu hiệu cho thấy chu kỳ suy giảm đã bắt đầu.
Nếu thuế quan tiếp tục duy trì ở mức cao và không có thỏa thuận thương mại nào mới, các chuyên gia dự báo cả nhập khẩu, xuất khẩu và tồn kho đều sẽ giảm mạnh trong năm nay. Điều này sẽ khiến nền kinh tế bị co hẹp ở nhiều mặt.
Theo David Kelly – chiến lược gia trưởng tại JPMorgan Asset Management – người tiêu dùng có thể giảm mua sắm do giá cao và hàng hóa thiếu hụt, trong khi doanh nghiệp cắt giảm tuyển dụng, đầu tư và chi tiêu cho các hoạt động như đi lại, hội nghị, quảng cáo… Tất cả những yếu tố này sẽ kéo cầu tiêu dùng xuống thấp.
Ông dự báo rằng tăng trưởng GDP thực tế có thể rất chậm, thậm chí âm trong ít nhất 3 quý đầu năm 2025, nếu chiến tranh thương mại tiếp tục không có lối thoát.
Dù còn nhiều ý kiến khác nhau, hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng tác động từ thuế quan đang bắt đầu hiện rõ và sẽ ngày càng mạnh trong các tháng tới. Không chỉ gây áp lực lên túi tiền người tiêu dùng, cuộc chiến thương mại còn làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất và tăng trưởng.
Câu hỏi lớn đặt ra hiện nay là liệu chính quyền Mỹ có điều chỉnh chính sách thuế để tránh một cuộc suy thoái hay không. Trong khi đó, các doanh nghiệp đang dần phải điều chỉnh chiến lược nhập khẩu, sản xuất và phân phối để thích ứng với bối cảnh mới.
Với tình hình hiện tại, kinh tế Mỹ đứng trước nguy cơ giảm tốc rõ rệt, không chỉ vì yếu tố bên ngoài mà còn do phản ứng dây chuyền từ phía trong nước – đặc biệt là người tiêu dùng và doanh nghiệp.